Сумочин Даваажаргал Япон бүсгүйтэй сүй тавьснаа зарласан нь Монголоор нэг хэл ам болж орхидог юм байна. Хайран монгол цус, аваргын ген! гэж ирээд л... чухам л монгол цус булингартаж монгол хүний удмын сан устах аюулд ороод байгаа юм байх.
Тэгвэл барууны судлаачдын сүүлийн үед барин тавин нотлоод байгаагаар 13-р зууны байлдан дагууллын үед монгол эрчүүдийн дэлхийгээр нэг тараасан "юм"-ны үр дүнд европ, дундад азид 200-аад ч гэлүү сая хүн монгол ген тээж явдаг юм гэнэлээ. Тэгэхээр үүний төлөө Чингис, Бат хаан, Зэв, Сүбээдэй баатар, тэдний дайчид зэрэг хүмүүсийг Үндэсний аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг үйлдсэн хэргээр яллах хэрэгтэй болж таарч байх шиг байна. Үнэндээ тэр үед болон түүний дараах үеүдэд Монголчууд мөхөж доройтоогүй, харин ч түүхэндээ хамгийн хүчирхэг байсныг түүх гэрчилнэ. Энэ хүчирхэг байдлын нууц нь тэд дэлхий ертөнтэй ямар нэг шашин, ураг төрөл, газар нутаг гэлтгүйгээр нээлттэй харилцсан, чөлөөт худалдаа, мэдээллийн чөлөөт систем гэх мэт даяарчлалын хандлагыг түргэн мэдэрч түүнийг манлайлж чадсаны үр дүн гэж үзэцгээх юм билээ.
Харин харь холын хүн байтугай хажуудаа байгаа эмэгтэйчүүдтэй "цусаа холилдуулахгүй" сүм хийдэд сууцгаачихсан дундад зууны үедээ монгол эрчүүд, монгол улс ямархуу байсныг бид бас л мэднэ. Тиймдээ ч дээр үеийн хүмүүс эр хүн хол газраас сайхан бүсгүйг олж авах нь бахархалтай хэрэг гэж үздэг, үлгэр домогт ч ингэж гардаг билээ. Ингэснээр үндэстэн үгүй болно гэдэг бол дэмий хийрхэл юм бишүү. Өнөө үед үндэстний өвөрмөц байдал, дархлааг цусны шинжилгээгээр биш оюун санаа, нийгэм соёлын ололттой байдал, эдийн засийн тусгаар байдал зэргээр үнэлж хэмждэг болоод байгаа юм гэнэ билээ. Ямар сайндаа л 200 жилийн өмнө болон одоо ч өөрийн гэсэн цусны бүлэг, генийн бүтэцгүй хэрнээ Америк хэмээх улс ямар хүчирхэг байдаг, энэ үндэстний үнэт зүйл ямар түгээмэл байдгийг бүгд л биширч байхав дээ.
Тэгэхээр монгол эрчүүд жалганыхаа эмэгтэйчүүдтэй цусаа ойртуулж сууснаас, дэлхий дахины улс үндэстэн бүрийн сор болсон хүмүүсээр цусаа сэлбэж байх нь зөв юм бишүү. Хятадын асуудал бол шал өөр кейс гэдгийг онцлон хэлье, энд удам судраар нь дамжуулж газар нутаг, оюун санааг нь эзэгнэх гэсэн том гүрний бодлог, түүнээс хамгаалах чадварын асуудал яригдах учиртай.
Мөн охид маань ч гэсэн эрчүүдтэй тэгш эрхтэй нь энэ гээд гадныхантай нэг их садарлаад бай гэсэн дүгнэлтэд хүрч байгаа хэрэг биш шүү. Энэ нь хүний эрхийг үгүйсгэсэн, жендерийн асуудал биш болохыг миний блогыг уншигч охидууд маань ойлгоно гэж найдаж байна.
4 comments:
Hugshuun ter deer ued chin Bat gehed 3 hatan avch boldog baisan shdee. Odoo tiim bolomj baina uu? Subeedei avaga ah mini gehed ochison gazar bolgondoo neg neg huuhen darchihaad yavchihdag baisan geheer chin tamtag aldaj baigaa biz dee. Tegeed ter tserguud bol zugeer baina gej hezeech baihgui. Harin ter tserguud maani dain hiichiheed butsaad yadaj tal % ergej irj Mongol iin tal nutagtaa amidarch Ur huuhdee usguj Baataruud bolgoj baijee. Usuj torinson shine baataruud maani ch gesen hariin huuhnuudiin amtiig uzchiheed butsaad irj baisan n oilgomjtoi. Yahav dain hiij yavaad hayagdaad, uldeed, hotsorood, amidaraad uusaad alga bolsoniig aliig ter gehev.
Jisheen Hakuhogiin huuhed Japand turuud, Japan aar held orood, Japan ohintoi suugaad, Sumo huuhed turuulne. Ene chin l undesten uguirhiin uud haalga neegdsen hereg. Teheer manaid yamarch naaldats baihgui. Hakuko ayagui l bol irgenshlee solindoo udahgui. Harin Subeedei avaga ah Solongos hatan avalaa gej bodhod tal nutagtaa avaad irne. Durguin hurvel "Chirch gargaad tsavch" geed l duusaa. Avch irsen hatanaas garsan huuhed Mongoloor yariad buh barildaad, mori unaad, airag uugaad yavdag. hehe. Ene 2 iin hoorond yalgaa yah argagui bainaa.
Namaig ch gesen ali neg orond avaachaad ene huuhentei 2 sar amidar gevel bi amidrach l orhino. Yadgiim. Tegeed l tal nutagtaa butsaad irne. Er amitan gedeg chin baigalaasaa tiim l baidagaas hoino. Jishee n azaragiig haraldaa. Balalj ugch baina. Harin uuriinhuu ur tuliig eh orondoo uldeeh n ih chuhal uchiraas bi ene bugdiig heleed baigaaa yum. Bi bodoj baigaa zuilee hund oilguulahdaa maruuhan l daa. Minii arih gesen sanaag oilgoj baina?> Gol n yadarsan tsuuhen undesten baimaaargui l sanagdaad baigaa yum.
Bid tsoohuulee baina. 1 ch gesen Mongol zaluug aldaad yavuulchihmaargui baina. Ter tusmaa halhiin aldart avragiin udamiig. Nadad bol jaahan miya sanagdaj baina. Hakuhogoos saihan Mongol buh turuh baisan yumdaa. Manai Mongold erchuud tsuuhun emegteichuud olon baina. Diilenh erchuud arhi uuj naidvargui tsarai gargaad emegteichuud gadniihaniig dagaj yavaad bidend barag yum uldehguinee. Ene chin l nuguu undesnii ayauulgui baidal chin biz de. Erchuud dutagdaj baina! Harin urd hurshid 30 saya ch geluu heden saya ch geleedee erchuud iluudel bolood, yahaa medehgui uuruuruu toglood suuj baigaa gesen. Ter nuhduud uraa hashgaraad orood irhed bid busguicheedee Zev, Subeedei, Bat shig hamgaalj chadahuu?
Bodoh l asuudal baina daa. Herev Mongold 2 ehner avah huuli batlaj orhivol bi ch gesen eh oronch uzel gargaj Mongoliin ursiig mash olon bolgohiin tuluu ald bie hairlalgui buren zoriulna.haha
Unendee bid tsoohon baihdaa dayarchlal, globalchlaliin talaar yarimaargui sanagdaad baigaa yum. Unheer huchee avaad globalchilagdaad irvel hel, soyol bichig usgee avch uldeh tiim huvi tavilan baigaa ch yum uu? gui ch yumuu. Dalairuu 1 chimeh davs hiisentei adil boloh biidee gej sanaa zovoh yum. Bi dangaarchlah uzeltei etgeed bololtoi.
Za za uuriin sanaa bodol uurt zuvuu gej.
Blog-noos n urt comment oruulchihlaa. Sorry.
Nemej helhed Subeedei avga ah harias ehner avch irj baijee, Harin Hakuho ehnert ochichson baina. Japan nii bayan busgui toos, shorootoi, buuraiduu manai ulsad irehgui. Teheer Hakuho japan hun boloh n oilgomjtoi bolloo. Odoo Ama-g ih avraga bolhiig huleevel yamarav? Ama mani ch saihan barildaantai shuu dee. Dutah yum baihgui. jaahan jin, byar nemchuulch uchir gegch bii dee. Sumo chidoos bi Ama, Huchitbaatar 2iig ih demjdeg.
Minii bodloor hakuho bol yarshig l baina. Ter hyatad huuhentei ch suusan yadgiin. Ter hezee ch avarga shig bolohgui. 5 udaa turuulj chadah um uu? Chadahgui dee. Yagaad geech, terend hor shar, omog bardam, daichin, hurts zan chanaruud, bas hurd dutdag. Toroo-tei sanal neg baina. Odoo Ama-g l harah heregtei. AMa l avargiig zalgana. Gehdee avarga haa ch baisiin. Olon jil ezegnene dee. Hakuho chadahgui. Nadaa bur ingej sanagdaad baigaa shd, Hakuho bol sagsaar bol zugeer l Shaq. Yamar ch hurd, uran goe um baihgui. Zugeer l munag tom bie, har huch. Uhaan, uran goe meh, hurts barildaan, hurd... baihgui. Harin avarga bol Jordan l gesen ug. Avargiin neg saihan humsuguu zangidaj baigaa tsog zolbootoi zurgiig olood hanandaa naachih umsan. Ter munguu avch baigaa n ee, aaya ya. Argagui l hiimoritoi avarga shuu. Hakuho bol ulbiisen hog. Ter hentei ch suusan er n yadgiin, suuhgui baisan ch yadgiin. Sorry. Bi ingej l bodoj baina.
Post a Comment