Tuesday, September 11, 2007

Memorable days

Өчигдөр "Хэлмэгдэгсэдийн дурсгалыг хүндэтгэх өдөр" байлаа. Өнөөдөр "Ихэр хоёрын дурсгалыг хүндэтгэх өдөр".
Эхний "дурсгалын өдөр"-ийг бид сурсан заншлаараа ихээхэн логик муутай тэмдэглэн өнгөрүүлээд байна. Уул шугамандаа МАХН уучлалт гуйж, энэхүү захиалгат геноцидынхоо төлөө Оросууд маниусаасаа 250 сая доллар авах биш өгсөн байгаад, ямархан түүх болсныг мэдэхгүй байгаа залуу үе төдийгүй нас тогтсон хүмүүстээ ойлгуулж, дахин давтагдуулахгүйн тулд ой ухаанд нь шингэтэл сурталчлан таниулж байх ёстой өдөр байв. Гэтэл Цэнддоо гуайн онож хэлсэнчлэн золтой л бие биендээ хэлмэгдлийн баярын мэнд хүргэж, аз жаргалтай хэлмэгдэхийг ерөөсөн ил захидал тараачихсангүй.
1937 оны энэ өдөр(9.10) эхэлж 700 мянган хүнийхээ сор нь болсон 30 мянгыг нь буудаж хорооход хүргэсэн уг үйл явдлыг хэлмэгдүүлэлт биш Үй олноор нь хөнөөх буюу геноцид гэж нэрлэвэл зохино гэсэн Баабар гуайн санаа яахын аргагүй үнэн байх. Гэтэл бидний үе(түүнээс хойших үе) юунаас болоод юуны төлөө гэр бүл бүхэн хэн нэгнийгээ алдаж улс үндэстнээрээ хар дарсан зүүд шиг айдас хүйдэс дунд амьдарч байсныг, үүнийг давтагдуулахгүй байхын тулд яах ёстойг мэдэхгүй бөгөөд "дээр үед хэдэн лам нарыг алсан юм гэнэлээ" л гэсэн ойлголттой байгаа шүү дээ. Хойч үедээ түүхийг сэтгэлээс нь гарахгүй болтол ойлгуулж, мартуулахгүй байх гол арга бол урлаг гэдэг. Энэ он жилүүдийн тухай цөөхөн байдаг номуудыг угаасаа унших дургүй өнөөгийн залуус сөхөж ч харахгүй байгаа./ихэнхи нь гал асаагаад дууссан ч байх/ Тийм болохоор кино урлагыг л ашигламаар санагдаад байгаан.
Шиндлерийн бүртгэл шиг, Төгөлдөр хуур шиг кинонууд байж л хүүхэд залуучууд энэ түүхийн мөн чанарыг сэтгэл зүрхээрээ мэдэрч ойлгох байх, "дурсгалын өдөр"-ийн утга учрыг нь ойлгох байх гэж бодоод байгаан.
Гэтэл Америкчуудыг хар л даа. Саяхан болсон хэрэг явдлыг өнөөдөр домог болтол ой ухаанд нь шингээж жил бүр шинэ кино гарч байна. Үүнийг дагаад америкчууд нэгдэн нягтарч, терроризмын эсрэг үзэл санаа, хүч чадлаа нэгтгэж байна.
Гэхдээ Бушийн хийж байгаа дайн бол энэ биш л дээ. Тэгж ярихын бол Бин Ладен ахын хийсэн ажил ч ихэр хоёр цамхагийг барьснаас ялгаагүй урлагийн сод бүтээл байсым шүү. Ха Ха Ха., За халуурч эхэллээ, аягүй бол дараа Америкийн виз гарахгүй болох тул энд хүрээд өндөрлөе.

6 comments:

Anonymous said...

Ene unen shuu. MAXH uuchlalt guih yostoi. Gen-n tsumrul buyu uguirel yagaad gardag ve? tsus oirtoj 2 saya hun 4.5 saya bolohgui bol boldog ed bish yum. Tsaanchin gen-n unalt boloh gej baina bushuu tsusaa selbie, tegeed ch dayarchlal bolj baina geed JAPAN huuhentei suugaad, hujaa zaluutai bolood baihiin ner bish genee. Gen-n tsumrul gedeg n hamag sain saihan uhaantai, oyunii chadamjtai humuusiig teneguud n (Ataarhaad tegdeg baih) barij avaad buudaj alaad jalgand bulchihaar tiim zuil boldog yum baina ldaa. Hesegtei Mongol orond uhaantai hun turuhgui dee. Manai eejiin uvuu SHAR BAT gedeg hunii ah duusiig ene hilmegduulelt avch odjee. Ted tsumuuruu uran darhchuul, lam nar baisan gedeg yum. URAN hemeen nutag usandaa aldarshasan, havi oir 3 aimagt aldartai DAAGAN gedeg darhan hunii ur huuhduud yum baij. Tiim ch uchiraas manai nutagaas uran darhan turuhgui baigaa yumaa. URAN darhchuuliig 10 aad iig alsan baigaa yum.Za tegeed lam, seheeten, buh teh geed l uudtei buhniig barij avaad tavan denkerveen uul, 32-n havichig gedeg gazar buudsan baigaam da. Za yaribal buzar bulai um zunduu. Harin ene buhnii hariutslagiin talaar gan hiisen amitan garsangui, heden setguulchid uuchlal guih yostoi gej helev. Heden har huvtstai shar tsaraitai baagiinuud neg hushuun tsetseg urguv. Harin ter America chuudiin tuhai chi saihan olj harjee,ter kino-n uneheer zerleg kino baina lee.

Тогтохын Төрмөнх said...

Uran darhan hun gedeg bol namiin gishuun, niigmiin zutgelten shig, uls turchid shig elbeg turuud baidag humuus bish yum baina l daa. Getel manai udmiihaniig, ter uran humuusiig ah duuseer n hyadsan baigaam. Muu sain hulgaichuud. Uursduu mongun ayag, hazar, het hutaga hiij chadahguidee ataarhaa biz de. Odoo namaig uran darhan bolchihvol as alchih bol uu yah bol?

Anonymous said...

unen shd
MAXH uuchlalt guih yostoigoo medehiin deedeer medej baigaa ch husehgui baina. yagaad gevel songuuli oirtson uchir.

Anonymous said...

Bi hamaatantaigaa sanal neg baina. Helmegduuleltiin ueiig ene ue tuunees hoishih ueuuded meduulen taniulah estoi.

Hamaatandaa helehed baina aa chi daraagiin udaa mongol helen deh zuir tsetsen ugiin tuhai neg bodloo hiilbel yasan yum be? Mongol heliin san dah urgelj hereglegddeg ihenh zuir tsetsen ug niitiig darsan, olnii chihiig duliiruulen nudiig ni taglasan mun chanartai baidag yum shig. Jishee ni: Turiin tuluu ogtono booj uheh, Margaashiin uuhnuus unuudriin uuchig geh met.

Unendee humuus amidraliin tuluu booj uhehed ch belen, uuriihuu tuluu uuhuu ideh ch chadvartai baih estoi. Ter setgehuig bagaas ni suulgah heregtei shuu dee.

Tegvel mongol gedeg ard tumen neriin dor amidarh bui hun gedeg darluulagchidiin husel zorig, uhamsar, unet zuils ni neg suumuur ch gesen deesh chigleh yum shig sanagddag. Ingesneeree ireeduid dahin genocide buyu soeltoi hurvuulegiin helen deh helmegduulelt dahin davdagdahguin batalgaa jaahan ch gesen bii boloh undesleltei baimaar...

Anonymous said...

Bi hamaatantaigaa sanal neg baina. Helmegduuleltiin ueiig ene ue tuunees hoishih ueuuded meduulen taniulah estoi.

Hamaatandaa helehed baina aa chi daraagiin udaa mongol helen deh zuir tsetsen ugiin tuhai neg bodloo hiilbel yasan yum be? Mongol heliin san dah urgelj hereglegddeg ihenh zuir tsetsen ug niitiig darsan, olnii chihiig duliiruulen nudiig ni taglasan mun chanartai baidag yum shig. Jishee ni: Turiin tuluu ogtono booj uheh, Margaashiin uuhnuus unuudriin uuchig geh met.

Unendee humuus amidraliin tuluu booj uhehed ch belen, uuriihuu tuluu uuhuu ideh ch chadvartai baih estoi. Ter setgehuig bagaas ni suulgah heregtei shuu dee.

Tegvel mongol gedeg ard tumen neriin dor amidarh bui hun gedeg darluulagchidiin husel zorig, uhamsar, unet zuils ni neg suumuur ch gesen deesh chigleh yum shig sanagddag. Ingesneeree ireeduid dahin genocide buyu soeltoi hurvuulegiin helen deh helmegduulelt dahin davdagdahguin batalgaa jaahan ch gesen bii boloh undesleltei baimaar...

Anonymous said...

Turuug odoo sain darhan bolvol buudaj alah n gaigui bh gej bodoj bna. Harin namd ayultai gaitai hakker bolchihvol tsaaduul chini yaj iigeed deeliig nnomruulchihej medeh l uls. Batka